Suplementacja w ciąży

Prawidłowe zaopatrzenie organizmu w minerały i witaminy jest szczególnie ważne w sytuacjach zwiększonego zapotrzebowania. Jednym z takich wyjątkowych stanów jest ciąża.

Niedobory niektórych składników mogą być przyczyną opóźnienia intelektualnego i nieprawidłowego rozwoju psychoruchowego, a nawet poważnych wad wrodzonych,  mogą mieć też wpływ na przebieg ciąży, czy przedwczesny poród.

Mówiąc o odżywianiu przyszłej mamy, bezwzględnie na pierwszym miejscu powinna znaleźć się zróżnicowana dieta.

Już w życiu płodowym organizm malutkiego człowieka jest programowany na resztę życia. Od samego początku kształtuje się metabolizm. To w jakich proporcjach ciężarna przyjmuje węglowodany, tłuszcze, białka oraz czy odżywia się regularnie, czy zjada produkty bezpieczne dla rozwijającego dziecka – wszystko to ma wielkie znaczenie już w pierwszych tygodniach ciąży, a nawet jeszcze zanim pojawią się dwie kreski na teście ciążowym. Każda kobieta planująca dziecko powinna przygotować się do tego odpowiednio na kilka miesięcy wcześniej. To wtedy jest najlepszy czas, by zrobić rachunek sumienia i rozliczyć się ze swoich żywieniowych - nie zawsze korzystnych przyzwyczajeń. Im wcześniej zaczniemy wprowadzać zmiany w stylu życia, tym lepiej.

Osobiście jestem zwolennikiem zróżnicowanej diety i wyrównywania niedoborów poprzez zwiększenie spożycia poszczególnych pokarmów. Ciąża jest jednak stanem szczególnym.

Bez względu na stopień urozmaicenia codziennego jadłospisu, na zasadzie prewencji rozwoju pewnych schorzeń, a także by wspomóc rozwój dziecka, zwłaszcza w przypadku niedoborów lub choroby matki – ważne jest stosowanie suplementacji rekomendowanymi dawkami składników, szczególnie ważnych dla płodu.

Warto pamiętać, że w okresie ciąży zapotrzebowanie na składniki mineralne i witaminy wzrasta nawet o 50-100%, podczas gdy kaloryczność zwiększa się mniej znacznie (do 475 kcal w III trymestrze).

Oczywiście zarówno niedobory żywieniowe, jak i nadmierne żywienie mogą mieć negatywny skutek na rozwijające się dziecko oraz przebieg ciąży, należy zatem wszelkie dodatki do diety w postaci tabletek, czy kapsułek wprowadzać pod kontrolą lekarza.

Szczególnie ważne są składniki, których często nie udaje się pozyskać w odpowiedniej ilości wraz z pokarmem. Mimo, że lekarze nie są zgodni w opinii, czy każda ciężarna powinna suplementować rekomendowane składniki, to ze względu na to, iż są to substancje, które nie łatwo przedawkować (poza żelazem, ale to w większych dawkach otrzymamy tylko z przepisu lekarza), warto rozważyć suplementację.

Ilość kwasów DHA przyjmowanych z suplementów zależna jest od ilości spożywanych ryb. W przypadku niskiego spożycia ryb zaleca się co najmniej 600 mg DHA codziennie, a w przypadku wysokiego ryzyka wystąpienia porodu przedwczesnego nawet 1000 mg DHA dziennie.

Oczywiście pozostałe witaminy i minerały, które nie zostały wymienione powyżej są bardzo ważne w diecie przyszłej mamy. Nie ma jednak potrzeby kupowania w aptece tabletek z najbogatszym składem, czy reklamowanych nowości.

Suplementację nie objętymi aktualną rekomendacją  należy wprowadzić w indywidualnych przypadkach, jeśli wymaga tego stan przyszłej mamy.

Pamiętajcie, że suplementacja nie zwalania z obowiązku stosowania zróżnicowanej, zdrowej diety.

Źródła:

Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie stosowania witamin i mikroelementów u kobiet planujących ciążę, ciężarnych i karmiących, Ginekologia Polska 5/2014, 85, 395-399

Żywienie kobiet w okresie ciąży, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2014, Tom 20, Nr 3, 341–345